I. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Truyền thuyết Thánh Gióng kể về người anh hùng làng Gióng đánh giặc cứu nước.
2. Truyện thể hiện ý thức, phản ánh khát vọng, sức mạnh kì diệu, lớn lao về chống giặc ngoại xâm bảo vệ đất nước của nhân dân ta.
II. MỘT SỐ NỘI DUNG MỚI VÀ KHÓ
– Về mặt thể loại; chúng ta cũng có thể xếp truyện Thánh Gióng vào thần thoại bởi vì trong truyện có những yếu tố thần thoại như các nhân vật này được sinh ra, sự lớn lên như thổi, V.V..C Tuy nhiên, truyện liên quan đến sự thật lịch sử: truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc Việt Nam nên chúng ta xếp vào thể loại truyền thuyết là hợp lí hơn, hay nói một cách chính xác thì đây là loại thần thoại được lịch sử hóa thành truyền thuyết. Hình tượng người anh hùng cứu nước Thánh Gióng được xây dựng bằng hào quang của thần thoại nên đã trở nên chói lòa, rực rỡ.
– Một đặc điểm của truyện đời xưa là: những người tài giỏi, đức độ thường có sự ra đời khác thường. Đó là chi tiết bà tiên uống nước mưa trong cái sọ dừa (truyện Sọ Dừa), bà mẹ nằm mơ rồng ấp (truyện Thạch Sanh v.v…)
Nhân vật Thánh Gióng có sự ra đời và lớn lên kì lạ, khác thường: bà mẹ mang thai do ướm chân mình vào vết chân lạ, Gióng sinh ba năm mà không biết nói biết cười, tiếng nói đầu tiên là tiếng nói đòi được đánh giặc cứu nước, lớn lên như thổi… Truyện Thánh Gióng đã thần thánh hóa nhân vật người con trai làng Gióng để đề cao người anh hùng cứu nước Thánh Gióng.
Chi tiết ba năm không biết nói biết cười, tiếng nói đầu tiên là tiếng nói đòi được đánh giặc cứu nước còn một ý nghĩa khác nữa: lúc bình thường, lực lượng chống ngoại xâm còn tiềm ẩn trong dân chúng, nhưng khi có giặc thì lòng yêu nước, ý chí bảo vệ Tổ quốc được thức tỉnh tức thì.
– Truyện Thánh Gióng có sự kết hợp tự nhiên, hài hòa giữa yếu tố kì diệu và chi tiết đời thường. Thánh Gióng là nhân vật kì lạ nhưng lại không xa lạ với nhân dân ta. Mặc dù có những điều kì lạ, khác thường nhưng nhân vật này trước khi được sinh ra, vẫn phải nằm trong bụng mẹ, vẫn phải uống nước, ăn cơm với cà, vẫn phải mặc quần áo bằng vải,… Như vậy, Thánh Gióng trước hết là một con người; người anh hùng Thánh Gióng được nhân dân sinh ra và nuôi dưỡng, chiến đấu vì nhân dân và cuối cùng về sống mãi trong lòng nhân dân.
– Truyền thuyết Thánh Gióng xây dựng hình tượng sức mạnh của một con người để nói lên sức mạnh của một dân tộc. Thánh Gióng là người anh hùng tiêu biểu cho lòng yêu nước và tinh thần chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta. Sức mạnh của Thánh Gióng có từ nhân dân, nhân dân đã truyền sức mạnh cho Thánh Gióng: góp gạo, góp cà nuôi Gióng lớn lên, góp sắt để đúc ngựa, đúc áo, đúc roi đánh giặc, v.v…
– Tên nhân vật được viết là Gióng (chứ không phải Dóng) vì chữ “Gióng” có những nghĩa liên quan đến nhân vật này: gióng là gióng tre, gióng cũng là thúc ngựa đi,…
III. CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP
1. Trong truyện Thánh Gióng có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Nhân vật chính này được xây dựng bằng rất nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo và giàu ý nghĩa. Em hãy tìm và liệt kê ra những chi tiết đó.
Gợi ý:
Đọc kĩ truyện Thánh Gióng để liệt kê ra các nhân vật. Chú ý trong truyện có nhân vật cá thể có tên riêng, có nhân vật cá thể không có tên riêng, nhân vật tập thể và cả những nhân vật là con vật nữa.
– Các nhân vật trong truyện đó là: bố của Thánh Gióng, bà mẹ Thánh Gióng, Thánh Gióng, Sứ giả, bà con dân làng.
Để xác định nhân vật nào là nhân vật chính trong truyện này, em phải xác định được đâu là nhân vật, xuất hiện nhiều nhất trong tác phẩm, là nhân vật được xây dựng nhiều chi tiết tưởng tượng, kì ảo và giàu ý nghĩa nhất.
Như vậy: nhân vật chính là Thánh Gióng.
– Những chi tiết kì ảo:
+ Sự ra đời kì lạ: bố mẹ Gióng về già mà vẫn chưa có con. Một lần, bà ướm thử chân mình vào vết chân lạ mà có thai. Sau mười hai tháng mới sinh con, đứa con lên ba tuổi mà vẫn không biết nói, biết cười…
+ Khi sứ giả đến tìm người tài giỏi giúp nhà vua đánh giặc, Gióng bỗng cất tiếng nói xin đi đánh giặc.
+ Gióng lớn nhanh như thổi, ăn cơm mấy cũng không no, áo vừa mặc xong đã đứt chỉ.
+ Giặc đến, Gióng vươn vai biến thành một tráng sĩ cao lớn.
+ Ngựa sắt mà hí được, lại phun lửa.
+ Nhổ tre ven đường đánh giặc, giặc tan vỡ.
+ Khi dẹp xong giặc, chàng Gióng và ngựa sắt từ từ bay lên trời.
+ Ngựa phun lửa thiêu cháy một làng, chân ngựa chạy biến thành ao hồ, tre ngả màu vàng óng…
2. Theo em, các chi tiết sau đây có ý nghĩa như thế nào?
a) Tiếng nói đầu tiên của chú bé lên ba là tiếng nói đòi đánh giặc.
b) Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, giáp sắt để đánh giặc.
c) Bà con làng xóm vui lòng góp gạo nuôi cậu bé.
d) Gióng lớn nhanh như thổi, vươn vai thành tráng sĩ.
đ) Gậy sắt gãy, Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc.
e) Gióng đánh giặc xong, cởi áo giáp sắt để lại và bay thẳng về trời.
Gợi ý:
a) Đó là tiếng nói của lòng yêu nước, ý chí bảo vệ Tổ quốc khi Tổ quốc lâm nguy. Câu đầu tiên đó là kết tinh của truyền thống, của tinh thần yêu nước và ý chí chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta.
b) Qua chi tiết cho thấy, nhân dân ta đề cao phương tiện và vũ khí bằng sắt. Vũ khí của người anh hùng Thánh Gióng là quan trọng nhưng để làm nên thành công ấy phải kể đến sự góp công sức của nhân dân (cụ thể ở đây là nhân dân làng Gióng).
c) Qua chi tiết cho thấy, nhân dân đã bồi đắp và tạo dựng nên người anh hùng. Người anh hùng Thánh Gióng có những phẩm chất, tài năng và công trạng phi thường cũng là nhờ vào nhân dân.
d) Qua chi tiết cho thấy, sức mạnh cuộc kháng chiến chống lại quân thù của nhân dân ta đã lớn mạnh. Ở đây, yếu tố thần thánh hóa đã được đưa vào để diễn tả ý nghĩa đó.
e) Đây rõ ràng là chi tiết hoang đường đầy màu sắc kì ảo nhưng lại chứa đựng một hàm nghĩa sâu xa. Nhân dân ta mong ước hình ảnh người anh hùng Thánh Gióng bất tử cùng thời gian. Qua đó, tác giả dân gian cũng thể hiện được sự trong sáng, vô tư vì nước vì dân của Thánh Gióng. Thánh Gióng cùng ngựa sắt về Trời như tấm gương sáng không thể lu mờ cùng thời gian.
3. Hãy nêu ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng?
Gợi ý:
Ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng:
Hình tượng Thánh Gióng với nhiều màu sắc thần kì, hoang đường song là biểu tượng về lòng yêu nước và sức mạnh chống giặc ngoại xâm của nhân dân ta. Thể hiện quan niệm và ước mơ của nhân dân ta về hình mẫu lí tưởng của người anh hùng chống giặc ngoại xâm. Bên cạnh đó, truyền thuyết cũng nói lên sức mạnh tiềm tàng, ẩn sâu bên trong những con người kì dị.
4. Truyền thuyết thường liên quan đến sự thật lịch sử. Theo em, truyện Thánh Gióng có liên quan đến sự thật lịch sử nào?
Gợi ý:
Truyền thuyết Thánh Gióng liên quan đến sự thật lịch sử ở thời đại Hùng Vương:
– Đã có những cuộc chiến tranh ác liệt diễn ra giữa dân tộc ta và giặc ngoại xâm.
– Người Việt thời bấy giờ đã chế tác ra vũ khí bằng sắt, thép.
– Người Việt cổ đã từng đoàn kết đứng lên chống giặc ngoại xâm.
5. Hình ảnh nào của Gióng là hình ảnh đẹp nhất trong tâm trí em?
Gợi ý:
Hình ảnh đẹp phải là có ý nghĩa về nội dung lẫn nghệ thuật. Trong các hình ảnh sau đây, em có thể chọn lấy một hình ảnh đẹp nhất và nêu lí do chọn của mình:
– Chú bé vùng dậy, vươn vai một cái biến thành một tráng sĩ mình cao hơn trượng, oai phong lẫm liệt.
– Tráng sĩ mặc áo giáp, cầm roi, nhảy lên mình ngựa. Ngựa phun lửa, tráng sĩ thúc ngựa phi thẳng đến nơi có giặc, đón đầu chúng đánh giết hết lớp này đến lớp khác, giặc chết như rạ.
– Một mình một ngựa, tráng sĩ lên đỉnh núi, cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lần ngựa từ từ bay lên trời.
6. Theo em, tại sao hội thi thể thao trong nhà trường phổ thông lại mang tên là Hội khỏe Phù Đổng?
Gợi ý:
Lí do đặt tên:
– Hội thi dành cho lứa tuổi thiếu niên, lứa tuổi Thánh Gióng trong thời đại mới.
– Hình ảnh Thánh Gióng là hình ảnh của sức mạnh, của tinh thần chiến thắng rất phù hợp với ý nghĩa của một hội thi thể thao.
– Mục đích của hội thi là khỏe để học tập, lao động, góp phần bảo vệ và xây dựng Tổ quốc sau này.
Loading Preview
Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.
I. VỀ THỂ LOẠI: 1. Truyền thuyết là loại truyện dân gian kể vềcác nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ.Truyền thuyết là tác phẩm nghệ thuật truyền miệng nên nóthường có yếu tố tưởng tượng, kì ảo.Truyền thuyết thể hiện quan điểm, thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện và nhân vậtlịch sử được kể.2. Truyền thuyết có mối quan hệ chặt chẽ với thần thoại. Các chi tiết hoang đường, kì ảo vốn là đặc trưngcủa thần thoại cũng thường xuyên được sử dụng trong truyền thuyết làm chức năng “huyền ảo hoá” cácnhân vật, sự kiện; thể hiện sự tôn sùng, ngưỡng mộ của nhân dân đối với các nhân vật đã đi vào truyềnthuyết. Có nhiều câu chuyện thần thoại được “lịch sử hoá” để trở thành truyền thuyết (ví dụ như truyềnthuyết thời các vua Hùng), điều đó chứng tỏ sự phát triển tiếp nối của truyền thuyết sau thần thoại tronglịch sử văn học dân gian(1).3. Các truyền thuyết về thời đại Hùng Vương – thời đại mở đầu lịch sử Việt Nam (cách ngày nay khoảngbốn nghìn năm và kéo dài chừng hai nghìn năm) như: Con Rồng cháu Tiên; Bánh chưng, bánh giầy; SơnTinh, Thủy Tinh; Thánh Gióng… đều gắn với việc nhận thức về nguồn gốc dân tộc và công cuộc dựngnước, giữ nước dưới thời các vua Hùng.II. KIẾN THỨC CƠ BẢN1. Truyền thuyết Thánh Gióng có nhiều nhân vật (bố mẹ, dân làng, vua, sứ giả…) nhưng nhân vật chínhlà Thánh Gióng. Nhân vật này được xây dựng bằng rất nhiều chi tiết tưởng tượng có tính chất kì ảo: sinhra khác thường (bà mẹ chỉ ướm vào vết chân lạ mà thụ thai); thụ thai đến mười hai tháng; ba tuổi màchẳng biết đi đứng, nói cười; khi giặc đến thì bỗng dưng biết nói và lớn nhanh như thổi, sức khoẻ vô địch;đánh tan giặc lại bay về trời.2. Các chi tiết đặc biệt trong truyện thể hiện rất nhiều ý nghĩa. Thứ nhất. tiếng nói đầu tiên của Gióng làtiếng nói đòi đi đánh giặc. Chi tiết này chứng tỏ nhân dân ta luôn có ý thức chống giặc ngoại xâm. Khi cógiặc, từ người già đến trẻ con đều sẵn sàng đánh giặc cứu nước. Đây là một chi tiết thần kì: chưa hề biếtnói, biết cười, ngay lần nói đầu tiên, chú bé đã nói rất rõ ràng về một việc hệ trọng của đất nước. Thứhai, Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt để đánh giặc. Gióng không đòi đồ chơi như những đứa trẻkhác mà đòi vũ khí, những vật dụng để đánh giặc. Đây cũng là một chi tiết thần kì. Gióng sinh ra đã làmột anh hùng và điều quan tâm duy nhất của vị anh hùng đó là đánh giặc. Thứ ba, bà con làng xóm vuilòng góp gạo nuôi cậu bé. Gióng là đứa con của nhân dân, được nhân dân nuôi nấng, dạy dỗ. Sức mạnhcủa Gióng là sức mạnh của nhân dân, sức mạnh của tinh thần đồng sức, đồng lòng. Thứ tư, Gióng lớnnhanh như thổi, vươn vai thành tráng sĩ. Đây cũng là chi tiết thể hiện sức mạnh của nhân dân, sức mạnhcủa dân tộc. Khi hoà bình là những người lao động rất bình thường, nhưng khi chiến tranh xảy ra, sự đoànkết đã hoá thành sức mạnh bão tố, phi thường, vùi chôn quân giặc. Thứ năm, Roisắt gãy, Gióng nhổ trebên đường đánh giặc. Gậy sắt là vũ khí của người anh hùng. Nhưng khi cần thì cả cỏ cây cũng biến thànhvũ khí.. Thứ sáu, Gióng đánh giặc xong, cởi áo giáp sắt để lại và bay thẳng lên trời. Gióng cũng nhưnhân dân hay chính là nhân dân, đánh giặc vì lòng yêu nước, căm thù giặc, sẵn sàng hi sinh thân mình màkhông đòi hỏi được khen thưởng hay ban cho danh lợi.3. Ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng: Thánh Gióng là hình tượng tiêu biểu của người anh hùng chốnggiặc ngoại xâm.Gióng được sinh ra từ nhân dân, do nhân dân nuôi dưỡng. Gióng đã chiến đấu bằng tất cả tinh thần yêunước, lòng căm thù giặc của nhân dân. Sức mạnh của Gióng không chỉ tượng trưng cho sức mạnh củatinh thần đoàn kết toàn dân, đó còn là sức mạnh của sự kết hợp giữa con người và thiên nhiên, bằng cả vũkhí thô sơ và hiện đại.Từ truyền thống đánh giặc cứu nước, nhân dân ta đã thần thánh hoá những vị anh hùng trở thành nhữngnhân vật huyền thoại, tượng trưng cho lòng yêu nước, sức mạnh quật khởi của dân tộc.4. Sự thật lịch sử được phản ánh trong truyện Thánh Gióng là thời đại Hùng Vương. Trên cơ sở một nềnkinh tế nông nghiệp trồng lúa nước đã khá phát triển, người dân Văn Lang đã tạo nên cả một nền vănminh rực rỡ, đồng thời cũng luôn luôn phải chống giặc ngoại xâm phương Bắc để bảo vệ đất nước. Bêncạnh việc cấy trồng lúa nước, nhân dân thời bấy giờ đã có ý thức chế tạo vũ khí chống giặc từ chất liệukim loại (bằng sắt). Truyền thuyết cũng phản ánh: trong công cuộc chống ngoại xâm, từ xa xưa, chúng tađã có truyền thống huy động sức mạnh của cả cộng đồng, dùng tất cả các phương tiện để đánh giặc.III. RÈN LUYỆN KĨ NĂNG1. Tóm tắt:Vào đời vua Hùng Vương thứ sáu, ở làng Gióng có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ làm ăn, có tiếng làphúc đức nhưng mãi không có con. Một hôm bà vợ ra đồng ướm chân vào một vết chân to, về thụ thai vàmười hai tháng sau sinh ra một cậu con trai khôi ngô. Đã lên ba tuổi, cậu chẳng biết nói cười.Giặc Ân đến xâm phạm bờ cõi nước ta, cậu bé bỗng cất tiếng nói xin được đi đánh giặc. Cậu lớn bổnglên. Sau khi ăn hết “bảy nong cơm, ba nong cà” do bà con gom góp mang đến, cậu bé vươn vai thành mộttráng sĩ, mặc giáp sắt, cưỡi ngựa sắt, cầm roi sắt xông ra diệt giặc. Roi sắt gãy, Gióng bèn nhổ cả nhữngbụi tre bên đường đánh tan quân giặc.Giặc tan, Gióng một mình một ngựa trèo lên đỉnh núi rồi bay thẳng lên trời. Nhân dân lập đền thờ, hàngnăm lập hội làng để tưởng nhớ. Các ao hồ, những bụi tre đằng ngà vàng óng đều là những dấu tích về trậnđánh của Gióng năm xưa.2. Lời kể:Khi kể cần chú ý: câu chuyện hầu hết được tái hiện lại qua lời người kể chuyện. Tuy nhiên, lời người kểqua các giai đoạn, các tình tiết cũng có giọng điệu khác nhau.- Đoạn mở đầu kể chậm, rõ (lời dẫn chuyện).- Đoạn tiếp theo (từ “Bấy giờ có giặc Ân” đến “những vật chú bé dặn”): giọng kể nhanh thể hiện tình hìnhđất nước nguy cấp.- Đoạn thứ ba (“Càng lạ hơn nữa“ đến “mong chú giết giặc, cứu nước”): kể bằng giọng ngạc nhiên, vềviệc chú bé lớn nhanh kì lạ.- Đoạn kể Thánh Gióng đánh giặc, sau đó bay thẳng lên trời: giọng kể nhanh, thể hiện niềm cảm phục.- Đoạn cuối kể bằng lời dẫn chuyện, giọng trầm (chú ý ngữ điệu lặp cấu trúc: “Người ta kể rằng” và“Người ta còn nói” thể hiện niềm tự hào).3. Nhân vật Thánh Gióng gắn với nhiều hình ảnh đẹp và để lại nhiều ấn tượng. Trong đó có lẽ hình ảnhGióng “bỗng nhiên cất tiếng gọi mẹ…” để đòi đi đánh giặc và hình ảnh Gióng oai hùng khi xông trận cóthể xem là những hình ảnh đẹp và ấn tượng nhất của nhân vật này.4. Hội thi thể thao của các nhà trường hiện nay sở dĩ được mang tên là Hội khoẻ Phù Đổng là vì nhữngngười tổ chức mong muốn thế hệ trẻ hôm nay phát huy được sức mạnh và tinh thần của Thánh Gióng nămxưa.loigiaihay.com
Bạn đang đọc : Yếu tố thần thoại trong truyện Thánh Gióng 2023 được cập nhập bởi Tekmonk
Thông tin và kiến thức về chủ đề Yếu tố thần thoại trong truyện Thánh Gióng 2023 do Học viện Công nghệ Tekmonk chọn lọc và tổng hợp cùng với các chủ đề liên quan khác.
Tham khảo thêm các khóa học công nghệ đỉnh cao tại: Học viện công nghệ Tekmonk 
Nguồn: Internet
Bạn đang có nhu cầu dùng Vnedu vn tra điểm lớp 9?
Nạp Valorant được rất nhiều anh em game thủ quan
Truyện tranh ngôn tình tổng tài (h+) là gì? Top 10 truyện
Đến từ thương hiệu thời trang nổi tiếng của
