Mg + HNO3 → Mg(NO3)2 + NO + H2O 2023

Mg + HNO₃ → Mg(NO₃)₂ + NO + H₂O là phản ứng oxi hóa khử, được chinese.com.vn/giao-duc biên soạn, phương trình này nằm trong nội dung các bài học, Hóa học 10 Cân bằng phản ứng oxi hóa khử và Hóa học 11 Bài 9: Axit nitric và muối nitrat …. cũng như các dạng bài tập về cân bằng phản ứng oxi hóa khử và axit.

1. Phương trình phản ứng Mg tác dụng HNO₃ loãng

3Mg + 8HNO₃ → 3Mg(NO₃)₂ + 2NO + 4H₂O

2. Cân bằng phương trình Mg + HNO₃ → Mg(NO₃)₂ + NO + H₂O bằng phương pháp cân bằng electron 

Mg⁰ + HN⁺⁵O₃ → Mg⁺²(NO₃)₂ + N⁺²O ↑ + H₂O

3Mg + 2HNO₃ → 3Mg(NO₃)₂ + 2NO + H₂O

Sau đó thêm 6 gốc NO₃^– (trong đó N không thay đổi số oxi hóa) nghĩa là tất cả có 8HNO₃

Cuối cùng ta có:

3Mg + 8HNO₃ → 3Mg(NO₃)₂ + 2NO + 4H₂O

Các bước cân bằng phản ứng oxi hoá – khử theo phương pháp thăng bằng electron

Bước 1: Xác định số oxi hoá của những nguyên tố thay đổi số oxi hoá.

Bước 2:  Viết quá trình oxi hoá và quá trình khử, cân bằng mỗi quá trình:

+ Dấu “+e” đặt bên có số oxi hoá lớn.

+ Số e = số oxi hoá lớn – số oxi hoá bé.

+ Nhân cả quá trình với chỉ số của nguyên tố thay đổi số oxi hoá nếu chỉ số khác 1 (với các đơn chất có thể chấp nhận giữ nguyên chỉ số).

Bước 3. Tìm hệ số thích hợp sao cho tổng số e cho bằng tổng số e nhận:

+ Tìm bội chung nhỏ nhất của số e nhường và nhận.

+ Lấy bội chung nhỏ nhất chia cho số e ở từng quá trình được hệ số.

Bước 4. Đặt hệ số của chất oxi hoá và chất khử vào sơ đồ phản ứng và kiểm tra lại.

3. Phương trình ion thu gọn của Mg + HNO₃ loãng

Phương trình ion

3Mg + 8H⁺ + 5NO₃^–  → 3Mg²⁺ + 3NO₃^– + 2NO + 4H₂O

Phương trình ion thu gọn

3Mg + 8H⁺ + 5NO₃⁻ → 3Mg²⁺ + NO + 4H₂O

4. Điều kiện phản ứng Mg tác dụng với dung dịch HNO₃ loãng

Điều kiện: Không có

5. Cách tiến hành phản ứng cho Mg tác dụng với dung dịch HNO₃ loãng

Cho miếng Mg tác dụng với dung dịch axit nitric HNO_{3 loãng}

6. Hiện tượng Hóa học

Hiện tượng sau phản ứng thoát ra khí không màu NO hóa nâu trong không khí.

7. Thông tin thêm: Axit Nitric tác dụng với kim loại

Axit nitric tác dụng với kim loại trừ Au và Pt tạo muối và nhiều sản phẩm oxi hóa khác nhau như NO₂, NO, N₂O ,N₂, NH₄NO₃

Sản phẩm khử của N⁺⁵ sinh ra tùy thuộc vào độ mạnh yếu của kim loại và nồng độ của dung dịch axit, thông thường thì:

Dung dịch HNO₃ đặc tác dụng với kim loại → NO₂;

Dung dịch HNO₃ loãng tác dụng với kim loại khử yếu (như: Cu, Pb, Ag,..) → NO;

Dung dịch HNO₃ loãng tác dụng với kim loại mạnh (như: Al, Mg, Zn,…) thì N bị khử xuống mức

càng sâu → (N₂, N₂O, NH₄NO₃).

Cách phân biệt các khí sản phẩm sinh ra

N₂O là khí gây cười

N₂ không duy trì sự sống, sự cháy

NO₂ có màu nâu đỏ

NO khí không màu nhưng bị oxit hóa thành NO₂ màu nâu đỏ

NH₄NO₃ không sinh ra ở dạng khí, khi cho kiềm vào kim loại thấy có mùi khai amoniac NH₃

NH₄NO₃ + NaOH → NaNO₃ + NH₃ + H₂O

8. Bài tập vận dụng liên quan 

Câu 1: Hòa tan hoàn toàn 3,6 gam Mg vào dung dịch HNO₃ loãng sau phản ứng thu được khí không màu hóa nâu trong không khí (sản phẩm khử duy nhất). Tính thể tích khí thu được ở đktc là:

Đáp án A

n_Mg = 0,15 mol

Khí không màu hóa nâu trong không khí là NO

Mg^o → Mg²⁺ + 2e

N⁺⁵ + 3e → N⁺²

Bảo toàn electron:

2.n_Mg= 3.n_NO

→ n_NO =0,1 mol →   V = 0,1.22,4 = 2,24 lít

Câu 2. Chọn phát biểu đúng:

A. Dung dịch K₂CO₃ có tính kiềm mạnh, đổi màu quỳ tím thành xanh

B. Dung dịch K₂CO₃ có môi trường trung tính có K₂CO₃ là muối axit.

C. Dung dịch chứa  K₂CO₃ có môi trường axit do K₂CO₃ là muối của axit yếu.

D. K₂CO₃ dễ bị phân hủy khi đun nóng.

Đáp án A

Dung dịch K₂CO₃ có tính kiềm mạnh, đổi màu quỳ tím thành xanh

Câu 3: Dãy chất nào dưới đây không phản ứng với HNO₃ đặc nguội

A. Zn, Al, Cu

B. Cu, Fe, Al

C. Fe, Cr, Al

D. Ag, Cu, Fe

Đáp án C

Câu 4. Cho m gam Mg vào dung dịch chứa 9,75 gam FeCl₃. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 1,68 gam chất rắn. Giá trị của m là :

A. 2,88.

B. 2,16.

C. 4,32.

D.1,04.

Đáp án D

Mg + 2Fe³⁺ → Mg²⁺ + 2Fe²⁺ (1)

Mg + Fe²⁺ → Mg²⁺ + Fe (2)

Ta nhận thấy: 1,68 < 0,06.56 = 3,36

→ Sau phản ứng dung dịch muối chưa phản ứng hết

n_{Fe sinh ra sau phản ứng} = 1,68 /56 = 0,03 (mol)

(2) n_Fe = n_Mg = 0,03 (mol)

(1) n_Mg = 1/2n_FeCl3 = 0,03 (mol)

→ n_Mg = 0,03 + 0,03 = 0,06 (mol)

→ m_Mg = 0,06 . 24 = 1,44 gam.

Câu 5. Trong một cốc nước có chứa 0,03 mol Na⁺; 0,01 mol Ca²⁺; 0,01 mol Mg²⁺; 0,04 mol HCO₃^–; 0,01 mol Cl-; 0,01 mol SO₄^2-. Nước trong cốc thuộc loại

A. Nước cứng có tính cứng tạm thời

B. Nước cứng có tính cứng toàn phần

C. Nước cứng có tính cứng vĩnh cửu

D. Nước mềm

Đáp án A

Đun nóng dung dịch:

2HCO₃– → CO₃^2- + CO₂ + H₂O

0,04 → 0,02 (mol)

Ta thấy Ca²⁺ và Mg²⁺ bị kết tủa hết:

Ca²⁺ + CO₃^2- → CaCO₃ ↓

0,01 → 0,01

Mg²⁺ + CO₃^2- → MgCO₃ ↓

0,01 → 0,01

Vậy nước cứng bị mất tính cứng khi đun nóng nên là nước cứng tạm thời.

Câu 6. Hỗn hợp X gồm 2 kim loại A và B thuộc phân nhóm chính nhóm II, ở 2 chu kỳ liên tiếp. Cho 2,56 gam X tan hoàn toàn trong dung dịch HCl dư thu được 2,24 lít khí H₂ (đktc). Cô cạn dung dịch sau phản ứng, khối lượng muối khan thu được là

A. 6,02 gam

B. 6,11 gam

C. 9,66 gam

D. 3,01 gam

Đáp án C

Phương trình phản ứng: R + 2HCl → RCl₂ + H₂

Ta có n_HCl = 2n_H2 = 0,2 mol

m_muối = m_{kim loại} + m_Cl– = 2,56 + 0,2. 35,5 = 9,66 gam.

Câu 7. Cho 0,896 lít CO₂ hấp thụ hết vào 200 ml dung dịch chứa hỗn hợp NaOH 0,06M và Ba(OH)₂ 0,12M thu được m gam kết tủa. Giá trị m là:

A. 1,182.

B. 0,788.

C. 2,36.

D. 3,94

Đáp án D

n_CO2 = 0,04 mol; n_OH– = 0,06 mol

Có: 1 < n_OH/n_CO2 = 1,5<2

→ Tạo 2 muối là CO₃(2-) (x mol) và HCO₃(-) (y mol)

Ta có:

x + y = 0,042 (1)

x + y = 0,06 (2)

Giải hệ phương trình (1), (2)

< → x = y = 0,02

→ n_BaCO3 = n_CO3(2-) = 0,02 mol

→ m_BaCO3 = 3,94 g

Câu 8. Cho các phát biểu sau:

A. Trong phân tử HNO₃ nguyên tử N có hoá trị V, số oxi hoá +5

B. để làm khô khí NH₃ có lẫn hơi nước ta dẫn khí qua bình đựng vôi sống (CaO)

C. HNO₃ tinh khiết là chất lỏng, không màu, bốc khói mạnh trong không khí ẩm

D. dung dịch HNO₃ để lâu thường ngả sang màu nâu là do dung dịch HNO3 có hoà tan một lượng nhỏ khí NO₂

Số phát biểu đúng:

A. 1

B. 3

C. 4

D. 2

Đáp án D

Câu 9. Cho từng chất: Fe, FeO, Fe(OH)2, Fe(OH)₃, Fe₃O₄, Fe₂O₃, Fe(NO₃)₂, Fe(NO₃)₃, FeSO₄, Fe₂(SO₄)₃, FeCO₃ lần lượt phản ứng với HNO₃ đặc, nóng. Số phản ứng thuộc loại phản ứng oxi hoá – khử là

A. 8.

B. 5.

C. 7.

D. 6.

Đáp án C

Các chất có phản ứng oxi hóa- khử là: Fe, FeO, Fe(OH)₂, Fe₃O₄, Fe(NO₃)₂, FeSO₄, FeCO₃.

Fe + 6HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + 3NO₂ ↑ + 3H₂O

FeO + 4HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + NO₂ + 2H₂O

Fe(OH)₂ + 4HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + NO₂ + 3H₂O

Fe₃O₄ + 10HNO₃ → 3Fe(NO₃)₃ + NO₂ + 5H₂O

Fe(NO₃)₂ + 2HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + NO₂ + H₂O

FeSO₄ + 4HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + H₂SO₄ + NO₂ + H₂O

FeCO₃ + 4HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + CO₂ + NO₂ + 2H₂O

Câu 10. Cho 1,38 g hổn hợp Al, Fe tác dụng với dung dịch hổn hợp H₂SO₄ đặc và HNO₃ đặc, đun nóng thu được hổn hợp khí gồm 0,063 mol NO₂ và 0,021 mol SO₂. Nếu cho hổn hợp kim loại trên tác dụng với dung dịch HCl có dư thì số mol khí H₂ sinh ra là bao nhiêu?

A. 0,035 mol

B. 0,045 mol

C. 0,04 mol

D. 0,042 mol

Đáp án B

Gọi số mol Al, Fe trong hỗn hợp là x, y

m_hh = 27x + 56y = 1,38 (g) (1)

Al⁰ → Al⁺³ + 3e                               N⁺⁵ + 1e → N⁺⁴

x → 3x                                               0,063 ← 0,063

Fe0 → Fe⁺³ + 3e                           S⁺⁶ + 2e → S⁺⁴

y → 3y                                              0,042 ← 0,021

Áp dụng bảo toàn e: 3x + 3y = 0,063 + 0,042 = 0,105 (mol) (2)

Từ (1) và (2) → x = 0,02; y = 0,015

+) Hỗn hợp kim loại + HCl dư:

Al⁰ → Al⁺³ + 3e                 2H⁺ + 2e → H₂

0,02 → 0,06                       0,09 → 0,045

Fe⁰ → Fe⁺² + 2e

0,015 → 0,03

n_{e nhường} = 0,06 + 0,03 = 0,09 → n_H2 = 0,09/2 = 0,045 mol

Nội dung câu hỏi tài liệu nằm trong file TẢI VỀ MIỄN PHÍ mời các bạn tham khảo. 

……………………….

Hy vọng tài liệu này có thể giúp các bạn viết và cân bằng phương trình một cách nhanh và chính xác hơn.

Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu liên quan 

chinese.com.vn/giao-duc đã gửi tới bạn phương trình Mg+ HNO₃ → Fe(NO₃)₃ + NO + H₂O là phương trình oxi hóa khử được chinese.com.vn/giao-duc biên soạn, khi cho Mg tác dụng với dung dịch HNO₃ loãng, sau phản ứng thấy thoát ra khí không màu NO, hóa nâu trong không khí. Hy vọng tài liệu giúp các viết và cân bằng đúng phương trình phản ứng.

Để có thể nâng cao kết quả trong học tập, chinese.com.vn/giao-duc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Giải bài tập Toán 11, Chuyên đề Hóa học 11, Giải bài tập Hoá học 11. Tài liệu học tập lớp 11 mà chinese.com.vn/giao-duc tổng hợp và đăng tải.

Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm giảng dạy và học tập môn học THPT, chinese.com.vn/giao-duc mời các bạn truy cập nhóm riêng dành cho lớp 11 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 11 để có thể cập nhật được những tài liệu mới nhất.